autor: Mikołaj Chełkowski
Efekt ten jest powszechnie wykorzystywany przez duże, biegające i skaczące zwierzęta. Cechą charakterystyczną ich budowy są długie, cienkie kończyny w których dolnej (dystalnej) części występują długie, mocne i sprężyste ścięgna. Te zwierzęta to między innymi: kangury, antylopy i koniowate.
Efekt katapultowy polega na magazynowaniu energii sprężystej w ścięgnach w fazie stąpnięcia i jej odzyskaniu w fazie odbicia.
[youtube id=”sZjbp4DR1_I” mode=”normal”]
[youtube id=”BvgsL1TiRSQ” mode=”normal”]
[youtube id=”l5p84ttSPnQ” mode=”normal”]
[youtube id=”jl6HH2muQRM” mode=”normal”]
[youtube id=”BkP8nKj95og” mode=”normal”]
Niezwykle ważne w tym procesie są mięśnie grzbietu, których rola polega na jego odpowiednim usztywnieniu tak, aby energia sprężysta mogła być efektywnie zmagazynowana a potem odzyskana jak w pogo sticku.
[youtube id=”f_4T2jq6H9E” mode=”normal”]
W zależności od chodu, jego prędkości i intensywności (np. pochyłość pod górę) niezwykle istotną rolą mięśni grzbietu poza jego usztywnieniem jest koordynacja całego procesu tak, aby był jak najwydajniejszy (koń ma 4 nogi ‘pogo sticki’).
Budowa i działanie mięśni grzbietu konia stanowią przedmiot zainteresowania naukowców ze względu na swoją ważność dla zrozumienia ruchu tych zwierząt, stąd liczne badania oraz obszerne i szczegółowe opracowania na ten temat.
Bibliografia:
- “Kinematics of the equine back: flexion-extension movements in sound trotting horses”, F. AUDIGIE, P. POURCELOT, C. DEGUEURCE, J. M. DENOIX and D. GEIGER
- “Segmental variation in the activity and function of the equine longissimus dorsi muscle during walk and trot”, James M Wakeling, Pattama Ritruechai Sarah Dalton and Kathryn Nankervis
- “The Anatomy and Function of the equine thoracolumbar Longissimus dorsi muscle”, Christina Carla Annette von Scheven
- “Functional anatomy and biomechanics of the equine thoracolumbar spine: a review” Hafsa ZANEB,, Christian PEHAM, Christian STANEK
